Ένα νεαρό κορίτσι δολοφονείται σ’ ένα κέντρο για προβληματικούς εφήβους. Κοντά της, βρίσκεται νεκρή η νοσοκόμα της νυχτερινής βάρδιας. Η Βίκυ Μπέννετ, τρόφιμος στο ίδιο κέντρο, έχει εξαφανιστεί και σύντομα γίνεται γνωστό πως η Βίκυ έκλεψε ένα αυτοκίνητο όπου βρισκόταν ένα τετράχρονο αγόρι. Τι είναι ικανή να κάνει η Βίκυ και ποια είναι η γυναίκα που επιμένει να τηλεφωνεί στην αστυνομία, υποστηρίζοντας πως βλέπει το φάντασμα του νεκρού κοριτσιού;
Βιβλίο Η μάρτυρας της φωτιάς
Τίτλος πρωτοτύπου Eldvittnet
Συγγραφέας Lars Kepler
Μεταφραστής Τιτίνα Σπερελάκη
Κατηγορία Αστυνομικό μυθιστόρημα
Εκδότης Πατάκης
Συντάκτης: Πάνος Τουρλής
Η νέα περιπέτεια του αστυνομικού επιθεωρητή Γιούνα Λίννα είναι γεμάτη καταιγιστικές εξελίξεις, ανατροπές, καλά κρυμμένα
μυστικά και μια κραυγή αγωνίας για τα παιδιά που πέφτουν θύματα σεξουαλικής βίας και κακοποίησης σε μέρη όπως το Μπιργκιτταγκόρντεν, ένα εγκεκριμένο από το κράτος κέντρο περίθαλψης για προβληματικά κορίτσια μεταξύ δώδεκα και δεκαεφτά. Πολλά είναι εθισμένα στα ναρκωτικά, σχεδόν όλα έχουν ιστορικό αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς, αυτοτραυματισμών ή άλλων διαταραχών κι όμως ο θάνατος θα χτυπήσει ανελέητα και απρόσμενα. Τη νύχτα του διπλού φονικού, η Βίκυ, γεμάτη αίματα, κλέβει το αμάξι της πάστορα Πία Αμπραχάμσον με τον τετράχρονο γιο της, Ντάντε, να κοιμάται στο καθισματάκι του. Είναι ένοχη ή όχι; Γιατί έφυγε και πού ήθελε να πάει; Σύμφωνα με τον θεράποντα ιατρό της: «Δεν αφήνει κανέναν να μπει στο μυαλό της. Δημιουργεί πρόσκαιρες συμμαχίες αλλά κρύβει τα αληθινά της κίνητρα για να διατηρήσει όσο το δυνατόν περισσότερο τον έλεγχο της κατάστασης» (σελ. 423). Μια συνεσταλμένη και ντροπαλή, ευγενική κοπέλα, χωρίς φάκελο στην αστυνομία, μπορεί να γίνει επικίνδυνη; Ο Γιακ και η Έλι Φρανκ ήταν οι πρώτοι ανάδοχοι γονείς της και κάθε φορά που άλλαζε οικογένεια ήθελε πάντα να επιστρέφει σε αυτούς, οι οποίοι όμως αρνούνταν σθεναρά να της ανοίξουν ξανά το σπίτι τους. Τι ακριβώς συνέβη ανάμεσά τους;
Ο πεισματάρης Γιούνα Λίννα είναι αστυνομικός επιθεωρητής της Δίωξης Εγκλήματος, το μοναδικό αστυνομικό σώμα της Σουηδίας με επιχειρησιακή δράση και με την ευθύνη για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Είναι γιος αστυνομικού που σκοτώθηκε στο καθήκον κι έχει διαγράψει σημαντική πορεία ως τώρα, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει στην ιεραρχία, χωρίς ωστόσο να είναι αυτός ο σκοπός του. Έχει μια αναλυτική σκέψη που τον οδηγεί σε συμπεράσματα βάσει των στοιχείων που κρατά στα χέρια του κάθε φορά, δεν ακολουθεί την πεπατημένη, ξεχωρίζει τα στοιχεία που γνωρίζει από αυτά που υποθέτει, θέλει ησυχία για να σκεφτεί, διαβλέπει κάτι που άλλα μάτια δεν παρατηρούν. Ο Λίννα δουλεύει πάντα μόνος, κάτι που γίνεται ενοχλητικό, ειδικά για έναν ομαδικό μηχανισμό όπως η αστυνομία. Αυτόνομος υπέρ το δέον αλλά και πιστός, μιας και έχει δεχτεί προσφορές από άλλες ειδικές υπηρεσίες όμως παραμένει αφοσιωμένος στην αστυνομία.
Σε αυτό το βιβλίο, διεξάγεται η δίκη για την περιπέτεια που έζησε στο προηγούμενο βιβλίο της σειράς «Το συμβόλαιο του Παγκανίνι», οπότε και κατηγορείται πως προειδοποίησε μια εξτρεμιστική αριστερή ομάδα για μια έρευνα της Ασφάλειας, της Σέπο. Το θέμα ανέλαβε η Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της αστυνομίας και ο Λίννα έχει απαλλαγεί από τα καθήκοντά του, αν και δεν έχει απομακρυνθεί επίσημα από το Σώμα. Παρ’ όλ’ αυτά, ο διοικητής της Δίωξης Εγκλήματος Κάρλος Ελίασσον τον στέλνει ως παρατηρητή της υπόθεσης του διπλού φονικού, να κάνει υποδείξεις, να παρακολουθήσει τις έρευνες μα πάνω απ’ όλα να κρατήσει χαμηλό προφίλ. Πράγματι, ο αστυνομικός διευθυντής Ούλλε Γκούνναρσον, επικεφαλής της προκαταρκτικής έρευνας, δεν υποδέχεται εγκάρδια τον Λίννα. Οι ανακρίσεις, οι καταθέσεις και οι έρευνες είναι γεμάτες εμπόδια, μιας και τα κορίτσια του ιδρύματος δεν είναι πρόθυμα να συνεργαστούν ούτε έχουν συνέλθει από τη σκηνή της δολοφονίας. Το πτώμα του κοριτσιού είναι στημένο σα να κρυβόταν από τον δολοφόνο και φαίνεται πεντακάθαρο παρά τη βιαιότητα του θανάτου του και το λερωμένο με αίματα δωμάτιο. Γιατί όμως δολοφονήθηκε και η νοσοκόμα της νυχτερινής βάρδιας;
Παράλληλα με τις έρευνες για τον εντοπισμό της Βίκυ και με τις απανωτές αποκαλύψεις για την εξιχνίαση της σκοτεινής υπόθεσης του Μπιργκιτταγκόρντεν, γνωρίζουμε τη Φλόρα Χάνσεν, θετή κόρη ενός ζευγαριού που της φέρεται με σκληρότητα. Η Φλόρα μεγάλωσε με ανάδοχες οικογένειες, είχε μια δύσκολη ζωή που τώρα έχει γίνει κόλαση εξαιτίας των «γονιών» της. Παρ’ όλ’ αυτά, καταφέρνει να βρίσκει ελεύθερο χρόνο και να διοργανώνει πνευματιστικές συνεδρίες μέσω αγγελιών. Δεν έχει δει ποτέ της φαντάσματα ή πνεύματα, είναι όμως καλή στο να λέει αυτά που λαχταρούν ν’ ακούσουν οι άνθρωποι που την εμπιστεύονται. Να όμως που αρχίζει να βλέπει μορφές που έχουν σχέση με τη διπλή δολοφονία, μια εμπειρία που την τρομάζει αλλά για την οποία κανείς δεν την πιστεύει. Αρχίζει να βλέπει το θύμα σε παιδική ηλικία, πώς σκοτώθηκε και με τι κι έτσι ξεκινάει έναν αγώνα δρόμου για να γίνει πιστευτή από την αστυνομία και τον Λίνα. Πώς μπορεί κάποιος να δημιουργήσει μια ολόκληρη ζωή βασισμένη σε ψέματα για να ικανοποιήσει τους άλλους και να θάψει τις αναμνήσεις του; Πώς δημιουργεί ως άμυνα το σώμα καταπιεσμένες αναμνήσεις ύστερα από τραυματικά γεγονότα, κάτι σαν μετατραυματική αγχώδη διαταραχή δηλαδή και πώς γίνεται όλα αυτά να έρθουν ξαφνικά στο φως με αφορμή μια δολοφονία; Μέντιουμ είναι κάποιος που, όπως ισχυρίζεται, διαθέτει παραφυσικές ικανότητες, μεταξύ άλλων αντιλαμβάνεται την παρουσία πνευμάτων και έρχεται σε επαφή μαζί τους σε πνευματιστικές συνεδρίες. Η αστυνομία σ’ όλο τον κόσμο δέχεται τη βοήθεια μέντιουμ σε δύσκολες υποθέσεις, δεν υπάρχει όμως καμία τεκμηριωμένη περίπτωση όπου κάποιος από αυτούς κατάφερε πραγματικά να διαλευκάνει ένα έγκλημα. Επομένως τι συμβαίνει στην περίπτωση της Φλόρα;
Το κτήριο της Γενικής Διοίκησης της Αστυνομίας, το πανεπιστημιακό νοσοκομείο, τα εξοχικά σπίτια, οι αποθήκες, το άσυλο, όλα περιγράφονται με ρεαλισμό και οι λέξεις χρησιμοποιούνται με τέτοιο τρόπο που δίνουν ατμοσφαιρικότητα στο κείμενο και μια γοητεία στην πόλη της Στοκχόλμης. Οικεία πρόσωπα από το προηγούμενο βιβλίο εμφανίζονται κι εδώ, προσθέτοντας το λιθαράκι τους στις εξελίξεις: ο διοικητής Κάρλος Ελίασσον, ο επιθεωρητής και προϊστάμενος Πέττερ Νέσλουντ, η βοηθός του Γιούνα, Άννια Λάρσον, ο ιατροδικαστής Νιλς Ολέν κ. ά. Επίσης ξανασυναντάμε τη Σάγκα Μπάουερ, επικεφαλής επιθεωρήτρια της Αντιτρομοκρατικής, που προσπαθεί με τον δικό της ανορθόδοξο τρόπο να βοηθήσει τον Γιούνα με την ανάκριση του Εσωτερικών Υποθέσεων για όσα έγιναν στο «Συμβόλαιο του Παγκανίνι». Ο διοικητής της Γενικής Διεύθυνσης Ασφάλειας Βέρνερ Ζαντίεν που νοιάζεται για κείνη της αναθέτει κάτι που θα βοηθήσει πολύ τις εξελίξεις και θα ρίξει φως σε όσα πραγματικά έγιναν τη νύχτα του φόνου στο Μπριγκιτταγκόρντεν. Χάρη σε κείνη έμαθα πως «ο φόνος μπορεί να είναι τραυματικό γεγονός για τον δολοφόνο» και πως «Όλες οι ομολογίες συνδέονται με συναισθήματα εξουσίας. Αυτός που ομολογεί έχει εξουσία πάνω στην αλήθεια…» (σελ. 436-437). Επίσης έμαθα πως: «…κατά τη διάπραξη του εγκλήματος ο δράστης αποδίδει στο θύμα τον ρόλο ενός αντίπαλου παίχτη στο εσωτερικό του δράμα» (σελ. 162).
Το μυθιστόρημα «Η μάρτυρας της φωτιάς», το τρίτο βιβλίο της σειράς με ήρωα τον αστυνομικό επιθεωρητή Γιούνα Λίννα, είναι πιο γρήγορο και πιο ανατρεπτικό από τα προηγούμενα, με την ένταση να χτυπάει συχνά κόκκινο, με τις εκπλήξεις να διαδέχονται η μία την άλλη, με τα κομμάτια του παζλ να ενώνονται απρόσμενα και σε κρίσιμα σημεία, απογειώνοντας τις εξελίξεις. Μου άρεσαν πάρα πολύ ο ρόλος της Φλόρα και η επεξήγηση για το τι έβλεπε, ο χαρακτήρας της Βίκυ και πόσο ρεαλιστικά αποδόθηκε ένα κορίτσι που ζει σε ασταθή οικογενειακά περιβάλλοντα κι έχει αποκτήσει τάσεις αυτοτραυματισμών, οι ανατριχιαστικές σκηνές των φόνων που προσομοιάζουν με το παιχνίδι blundleken, όπου πρέπει να κρατάς τα μάτια σου κλειστά κ. ά. Ως προς την προσωπική ζωή του Λίνα, έχουμε μια μεγάλη αποκάλυψη για το τι πραγματικά συνέβη στη γυναίκα του, Σούμμα, και την κόρη τους, Λούμι. Αυτό φέρνει στο προσκήνιο την υπόθεση με τις εξαφανίσεις δεκαεννιά ανθρώπων από τα αυτοκίνητά και τα ποδήλατά τους που είχαν εξιχνιάσει ο Γιούνα με τον Σαμουήλ Μέντελ. Ο Γιούρεκ Βάλτερ συνελήφθη και καταδικάστηκε σε ισόβιο εγκλεισμό σε ψυχιατρική κλινική, μόνο που σύντομα η γυναίκα και τα παιδιά του Σαμουήλ εξαφανίστηκαν, ακριβώς όπως απείλησε ο Γιούρεκ. Τώρα ο δολοφόνος στρέφει το ενδιαφέρον του στον Γιούνα.