Πώς είναι να μεγαλώνεις σε μια χώρα της οποίας το πολίτευμα ανατρέπεται εν μια νυκτί από έναν δικτάτορα με ολέθριες και θανάσιμες συνέπειες; Ειδικά όταν ο πατέρας σου εμπλέκεται σε μια αντεπαναστατική οργάνωση; Η δικτατορία του Καντάφι μέσα από τα μάτια ενός αγοριού που στη δεκαετία του 1990 καταφέρνει να το σκάσει στην Αίγυπτο και να φτιάξει τη ζωή του οπότε, ασφαλής πλέον, θυμάται τα πρώτα γεγονότα της ζωής του. Υπάρχουν και σκανταλιές παιδιών, υπάρχουν και παιδικά παιχνίδια, υπάρχει και καθημερινότητα οικογένειας αλλά τη συγκίνηση και την ομορφιά του κειμένου αποτελούν οι ασάφειες γύρω από την απουσία του πατέρα, γύρω από το «απαγορευμένο φάρμακο» που παίρνει η μητέρα, γύρω από την παρουσία μυστηριωδών ανδρών στο σαλόνι της υποδοχής του σπιτιού του που ζητάνε τον πατέρα του κλπ. Μάλιστα, η μητέρα του αναγκάστηκε να παντρευτεί τον πατέρα του στα 14 της όταν την είδαν σε καφετέρια με έναν συνομήλικό της και προκειμένου να αποφύγουν το στίγμα την πάντρεψαν γρήγορα γρήγορα! Όλα ιδωμένα μέσα από το παιδικό μάτι.
Βιβλίο Στην χώρα των ανδρών
Τίτλος πρωτοτύπου In the country of men
Συγγραφέας Hisham Matar
Μεταφραστής Ξενοφών Κομνηνός
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα
Εκδότης Ίνδικτος
Συντάκτης: Πάνος Τουρλής
Αλλά ο ήρωας του βιβλίου είναι διορατικός και καθόλου χαζός οπότε σιγά σιγά τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν στη θέση τους και βλέπουμε μπροστά μας την κατάσταση στη Λιβύη τις πρώτες εβδομάδες της εποχής Καντάφι. Τα τηλέφωνα παρακολουθούνται, οι ανακρίσεις και οι απαγχονισμοί των αντικαθεστωτικών σε απευθείας σύνδεση από το εθνικό κανάλι, το οποίο διαχειρίζεται κατά τη θέλησή του ο Καντάφι, διακόπτοντας όποτε θέλει τη ροή του προγράμματος, η μάνα αγωνίζεται να βοηθήσει τον άντρα της να γλυτώσει από τα βασανιστήρια και να τον απελευθερώσει, προσπίπτοντας σε γείτονα-ισχυρό μέλος της αστυνομίας. Το παιδί μέσα στο φόβο του γίνεται άθελά του δυο φορές προδότης, φτάνει ακόμη και να αποπειραθεί να δολοφονήσει έναν φτωχό ζητιάνο (η πιο δύσκολη σκηνή του βιβλίου, θα τον σκότωνα εγώ τον νεαρό που έβαλε στα χέρια του τη ζωή ενός ανυπεράσπιστου) κι αυτό το βάρος τον γονατίζει ως το τέλος της ζωής του. Τραγική η εικόνα που το παιδί βλέπει κρυφά τον πατέρα του όταν επιστρέφει από τα βασανιστήρια: αγνώριστος!
Έχει πάρα πολλά ωραία αποσπάσματα και εικόνες το βιβλίο, όπως στη σελ. 163: «…ένα κορίτσι που δεν έχει επίγνωση του εαυτού του….μία στιγμή προστατευμένη μέσα στη διαύγεια της αθωότητας, πριν την αιφνίδια δύναμη που ασυζητητί, χωρίς καν την ευκαιρία να πει όχι την έσπρωξε πάνω από το σύνορο κατευθείαν στη θέση της γυναίκας κι έπειτα αμετάκλητα της μητέρας». Αληθινά περιστατικά, δυσκολίες αν είσαι γυναίκα, βασανιστήρια αν δεν επιθυμείς την πολιτιστική επανάσταση του Καντάφι και τόσα άλλα γεγονότα. Ένα χρονικό της Λιβύης επίκαιρο τώρα όσο ποτέ άλλοτε.