Οι εκδόσεις Βακχικόν, πάντα με φροντίδα και προσοχή στην επιλογή των βιβλίων της, κυκλοφόρησαν δύο πολύ ενδιαφέροντα μυθιστορήματα, εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους. Στο ένα έχουμε μια συναρπαστική και γεμάτη ρεαλισμό ιστορία που διαδραματίζεται στη Σουηδία της μετανάστευσης και στην Άρτα της φτωχικής καθημερινής ζωής ενώ στο άλλο συναντάμε ένα αρμονικό συμπίλημα διαφορετικών ειδών πεζογραφίας που συγκροτούν μια ιστορία αγώνα, ανατροπών και φιλοσοφικών στοχασμών. Ας τα δούμε αναλυτικά.
Βιβλίο Χορός στα ποτήρια
Συγγραφέας Γεωργία Τάτση
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα
Εκδότης Βακχικόν
Συντάκτης: Πάνος Τουρλής
Το «Χορός στα ποτήρια» είναι ένα βιβλίο που μου κέντρισε το ενδιαφέρον από την αρχή λόγω της γραφής και του θέματος που διαπραγματεύεται αλλά και λόγω της δομής του. Είναι δυόμιση διηγήματα που αλληλοσυμπληρώνονται ή μια ολοκληρωμένη νουβέλα; Είναι δύο ιστορίες που η μία συμπληρώνει την άλλη και το σημείο τομής τους είναι ο χορός στα ποτήρια, σα δύο μονόλογοι που νομίζεις πως στέκονται ξέχωρα αλλά ενώνονται απρόσμενα.
Στον «Χορό των μεταμφιεσμένων» γνωρίζουμε τον Αλέξανδρο, μετανάστη στο Μάλμε της Σουηδίας, που έφυγε από το Κλειστό Άρτας το 1968 για μια καλύτερη ζωή. Καθαρίζει τζάμια σε πολυώροφο κτήριο της πόλης και πίσω του άφησε μια μάνα που έχασε αδελφό στον Εμφύλιο και μια δεκαπεντάχρονη κόρη ξαφνικά. Προσπαθεί να ενταχθεί στον κόσμο της νέας πατρίδας, μαθαίνει τη γλώσσα της, θυμάται την ιστορία της οικογένειάς του και τις δυσκολίες τους μέσα από στιγμιότυπα που αντικατοπτρίζονται στα τζάμια που πλένει. Δύσκολη και σκληρή η ζωή στην επαρχία τη δεκαετία του 1950, «η άνοιξη δεν έφτανε στις ψυχές των ανθρώπων» (σελ. 23). Τρυφερές και λυρικές οι περιγραφές των κακουχιών στον τόπο του Αλέξανδρου, σε μια προσπάθεια της συγγραφέως να μαλακώσει αυτά τα βάσανα όσο γίνεται, αν γίνεται. Σταδιακά ο Αλέξανδρος έρχεται σε επαφή με άλλους Έλληνες, ερωτεύεται την Κιμ, τη διαζευγμένη μητέρα της Σεσίλια, κι αρχίζει να συνηθίζει τη νέα του πατρίδα. Με πρωθύστερα που ανακύπτουν με διάφορες αφορμές, μια εικόνα, ένα αίσθημα, ένα χάδι, μαθαίνουμε για τη ζωή στο χωριό, για τα χρόνια του γυμνασίου στην Άρτα όπου έμεινε δίπλα στη θεία Αντριάνα και τον ξάδελφό του, Δημήτρη, για το παρελθόν που δεν τον αφήνει να ησυχάσει από τη νοσταλγία κ. ά. Μετά τη γιορτή του Μιντ Σόμερ το 1970, ένα συμβάν που θα στοιχίσει την υγεία του Δημήτρη γεμίζει θυμό τον Αλέξανδρο και καταστρώνει ένα σχέδιο που θα τον φέρει πίσω στην Ελλάδα. Η εκδίκηση τον στοιχειώνει, τα σχέδιά του τον απομακρύνουν από τη γυναίκα που αγαπά, ταράζουν την καθημερινότητά του, του γίνονται ψύχωση και τα πάντα θα αλλάξουν σε μια στιγμή.
Στον «Λαγό στιφάδο» γνωρίζουμε τον Τάσο που ζει με τα οστά της αγαπημένης του Ελένης και προσπαθεί να καπνίζει παρά την τραχειοτομία του. Κατάγεται από την Άνω Πέτρα της Άρτας και η συγγραφέας, πάλι μέσα από πρωθύστερα, μας δείχνει με ρεαλισμό και ενάργεια πώς μεγάλωσε, τι έζησε, πώς γνωρίστηκε με την Ελένη, τι συνέβη σ’ εκείνον τον χορό με τα ποτήρια, ποιο είναι το δικό του μυστικό και πώς συνδέεται με τον Αλέξανδρο. Σε αυτό το κείμενο έχουμε ακόμη πιο σκληρές περιγραφές που χαράζουν βαθιές τομές στην ψυχολογία των ανθρώπων του χωριού που αγωνίζονταν να επιζήσουνε μετά τον Εμφύλιο και να πορευτούν με τα αποφόρια της UNRRA. Σταδιακά μπαίνουμε και στα μπουντρούμια της ΕΣΑ, όπου μια μεγάλη έκπληξη φέρνει τα πάνω κάτω στην εξιστόρηση και βγάζει στο φως απρόσμενες αλήθειες που θα κλείσουν με έναν συγκινητικό κύκλο στο τελευταίο κείμενο με τον τίτλο «Ο νεκρός μιλάει».
Βιβλίο Η Ύβρις είναι της νύχτας
Συγγραφέας Κατερίνα Κουρή
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα / Αλληγορία
Εκδότης Βακχικόν
Συντάκτης: Πάνος Τουρλής
Η Κατερίνα Κουρή στο μυθιστόρημά της «Η Ύβρις είναι της νύχτας» παντρεύει με τόλμη και οξυδέρκεια διαφορετικά είδη του πεζού λόγου σ’ ένα βιβλίο αφιερωμένο στην Ύβρι των καιρών. Μυθιστόρημα, μαρτυρία, αυτοβιογραφία, δοκίμιο, όλα εδώ, ξεκάθαρα τοποθετημένα το ένα μέσα ή και δίπλα στο άλλο, σε μια προσπάθεια να φωτίσει όσο γίνεται περισσότερες πλευρές του φαινομένου αυτού που επηρεάζει την ανθρώπινη ύπαρξη μα και τον ίδιο τον κόσμο. Η μυθιστορηματική αφήγηση βασίζεται σε πραγματικά βιώματα της συγγραφέως και καταγράφει τη ζωή της Ιωάννας, μιας γυναίκας που επηρέασε βαθιά την κυρία Κατερίνα Κουρή.
«Η αίσθηση του Χάους», «Καιροί και συναντήσεις» και «Κάθαρση όπως Κοσμογονία» είναι τα τρία μέρη του βιβλίου τα οποία υποδιαιρούνται σε μικρότερες ενότητες και βοηθάνε τον αναγνώστη να ακολουθήσει τη φαινομενικά δαιδαλώδη μα ουσιαστικά οργανωμένη σκέψη της συγγραφέως γύρω από πληθώρα θεμάτων που επηρεάζουν την ηρωίδα της μυθοπλασίας και μέσα από αυτήν την ίδια τη συγγραφέα. Το Χάος και ο ρόλος του στη ζωή μας, πώς το αντιλαμβανόμαστε και πώς μας επηρεάζει, πώς αντιδρούμε σε αυτό και πόσο βαθιά είναι στο DNA μας, τι το πυροδοτεί, πώς σχετίζεται με την Ύβρι και με τη δημιουργία ιστοριών («αν θες να μερέψεις το Χάος, πλάσε ιστορίες») και πάρα πολλά άλλα. Μέσα σε όλα αυτά, στις παρατηρήσεις για τη σύγχρονη κοινωνία και πώς έφτασε ως εδώ, στη θέση, στη σημασία και στην αξία της λογτεχνίας και της γραφής στη ζωή όλων μας και όχι μόνο αυτών που γράφουν, βρίσκεται παρένθετη μα και κυρίαρχη η δολοφονία της Ιωάννας και πώς επηρέασε τη συγγραφέα, πώς και πότε τη γνώρισε, πώς συνδέθηκαν, τι κοινά είχαν, τι έζησαν μαζί, γιατί η συγγραφέας έγραψε αυτό το βιβλίο με αφορμή τη δολοφονία της, πώς πέθανε η Ιωάννα είναι μικρά μυστικά που ξεπηδούν σταδιακά μέσα από τις σελίδες αυτού του διαφορετικού και ιδιαίτερου βιβλίου.