Ένα περίτεχνο κόσμημα θα είναι η αφορμή για τον αστυνόμο Οδυσσέα Γιαβρόγλου να ξαναζήσει τη δολοφονία της μητέρας του είκοσι χρόνια πριν. Σύντομα διαπιστώνει πως το περιδέραιο ήταν στα χέρια του βουλευτή Αντίνοου Σαρακηνιώτη και αρχίζει να τον παρενοχλεί, κατηγορώντας τον για τον θάνατο της Κλειούς, με αποτέλεσμα να πυροδοτήσει μια σειρά αναπάντεχων εξελίξεων. Ποιος τον παγίδευσε για τον φόνο του Σαρακηνιώτη; Ποιος ήταν πραγματικά ο υποδειγματικός πολιτικός και ήρωας του αντιδικτατορικού αγώνα; Ποιος κρύβεται πίσω απ’ όλ’ αυτά και ποιο μυστικό πρέπει να παραμείνει κρυμμένο;
Βιβλίο Καιρός του θερίζειν
Συγγραφέας Ελευθερία Μεταξά
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα / Αστυνομικό μυθιστόρημα
Εκδότης Μίνωας
Συντάκτης: Πάνος Τουρλής
Η Ελευθερία Μεταξά ξαναφέρνει κοντά μας τους γνωστούς από άλλα μυθιστορήματά της χαρακτήρες, την Έλσα Γληνού,
διακεκριμένη ψυχολόγο που συνεργαζόταν με την αστυνομία για διαλεύκανση εγκλημάτων συνθέτοντας το ψυχολογικό προφίλ των δραστών και τον μεσήλικα αστυνόμο Βαρσάμη, τέως προϊστάμενο του Τμήματος Ανθρωποκτονιών και νυν ιδιωτικό ντετέκτιβ. Οι δυο τους μπλέκουν σε μια σκοτεινή υπόθεση και προσπαθούν να ξεχωρίσουν το ψέμα από την αλήθεια ενώ κάποια στιγμή μπαίνουν και οι ίδιοι στο στόχαστρο του δολοφόνου. Όλα ξεκινάνε όταν ο Ευθύμης Λάπας, ο καινούργιος προϊστάμενος του Τμήματος Εγκλημάτων κατά Ζωής, κατόρθωσε να καρπωθεί ως προσωπικό του κατόρθωμα την εξάρθρωση κυκλώματος ληστειών και δολοφονιών σε Κηφισιά, Φιλοθέη και Πολιτεία, ώστε να αποδείξει σε όλους την αξία του και να αποδειχθεί καλύτερος του προκατόχου του, του Βαρσάμη. Ο αστυνόμος Οδυσσέας Γιαβρόγλου αναγνωρίζει όμως ανάμεσα στα κλοπιμαία ένα μενταγιόν με τρεις καρδιές που ανήκε στη μητέρα του ως την ημέρα που τη σκότωσαν κι έτσι Γληνού και Βαρσάμης αναλαμβάνουν να βοηθήσουν τον Γιαβρόγλου στην υπόθεση του κοσμήματος της μητέρας του.
Ο αστυνόμος υπήρξε μάρτυρας της δολοφονίας της Κλειούς στα δέκα του αλλά δεν κατάφερε να βρει τον δολοφόνο της. Κατατάχτηκε στην αστυνομία θέλοντας να βρει τον ένοχο και τώρα δικαιώνεται, πρέπει όμως να κινηθεί πολύ προσεκτικά. Είναι ο αρχηγός της σπείρας ο δολοφόνος κι αν ναι, γιατί κράταγε το ενοχοποιητικό κόσμημα είκοσι χρόνια τώρα; Αν όχι, από ποιον το πήρε και πότε; Έχει σχέση με όλα αυτά ο βουλευτής Αντίνοος Σαρακηνιώτης, μέλος του αντιδικτατορικού αγώνα και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, με συνεχείς επανεκλογές εδώ και πολλά χρόνια ή η δολοφονία του είναι τυχαία; Τον σκότωσε ο Γιαβρόγλου που παραπήρε προσωπικά την υπόθεση ή κάποιος άλλος; Γιατί τον έντυσαν με κουρέλια ζητιάνου και τον άφησαν έξω από την οδό Μπουμπουλίνας 18; Ποιος ήταν στην πραγματικότητα όμως και τι γνωρίζει ο γιος του, Αλέξης; Τι κρύβεται πίσω από το λαμπρό του προσωπείο; Η συναρπαστική αυτή περιπέτεια ξεδιπλώνεται κλιμακωτά, με τους Γληνού και Βαρσάμη να προχωρούν βήμα βήμα για να διαλευκάνουν αν και κατά πόσο έχει σχέση με τη δολοφονία της μητέρας του Γιαβρόγλου ο επιφανής ποινικολόγος και βουλευτής Σαρακηνιώτης. Μετά από τόσα χρόνια συνεργασίας ξέρουν καλά ο ένας τον άλλον, πολλές φορές όμως θα έρθουν σε αντιπαράθεση για την ενοχή ή όχι του Γιαβρόγλου, μιας και η παγίδα είναι καλά στημένη. Ανατροπές, λανθασμένες οπτικές γωνίες, νέες δολοφονίες, διαρκείς απορίες που καλύπτονται από άλλες πριν πάρουμε απάντηση στις πρώτες, απολαυστικές συζητήσεις μεταξύ Γληνού και Βαρσάμη που μας παραθέτουν όλα τα γεγονότα από κάθε πλευρά, είναι μερικά μόνο από τα θετικά χαρακτηριστικά ενός βιβλίου που με ξενύχτησε με την πλούσια πλοκή του και την καλογραμμένη αφήγηση.
Ενδιάμεσα διαβάζουμε τις επιστολές μιας μητέρας προς τον γιο της, γραμμένες από τη Γυάρο κατά την εξορία της εκεί το 1967 ως σύζυγος κομμουνιστή. Ένα «θανατονήσι», ένας ξερότοπος, όπου άνθρωποι πεινάσανε, διψάσανε, πονέσανε, πεθάνανε. «Και για ποιο λόγο; Γιατί το θέλανε άλλοι. Γι’ αυτό» (σελ. 401). Η κοφτή, άμεση γραφή ζωντανεύει με ενάργεια τη σκληρή καθημερινότητα, τα μαρτύρια, τη βρωμιά, την απελπισία, τον αγώνα για επιβίωση, τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης και πολλά άλλα. Μέσα από τα γεγονότα της εξορίας αλλά και τα κατοπινά που βιώνει η συντάκτρια των επιστολών γνωρίζουμε τον Ηλία Ηλιού, τον Κυριάκο Σταμέλο και τη Βάσω Κατράκη αλλά και τους βασανιστές Αναστάσιο Σπανό, Ευάγγελο Μάλλιο και Πέτρο Μπάμπαλη. Πείνα, δίψα και ξύλο η συντροφιά των γυναικών στο ξερονήσι και οι ιστορίες που έχουν να πουν μεταξύ τους για να παρηγοριούνται και να παίρνουν κουράγιο. Κι όσο βυθιζόμουν στη σκοτεινή εποχή της σύγχρονης ιστορίας μας τόσο αναρωτιόμουν ποια γράφει αυτά τα γράμματα στο αγέννητο παιδί της και πώς θα συνδεθεί με την καθαυτή ιστορία. Η Ελευθερία Μεταξά δίνει τον καλύτερό της εαυτό και γεμίζει αυτές τις σελίδες με αγάπη, ειλικρίνεια και συγκίνηση, καταγράφοντας με παραστατικότητα την αγωνία της μάνας για την τύχη του παιδιού που κουβαλάει όταν γεννηθεί, για τις ποικίλες και αντικρουόμενες ψυχικές της διακυμάνσεις κ. ά.
Γνωρίζουμε λοιπόν μια γυναίκα που σκέφτεται πως δεν της αξίζει να βρίσκεται ανάμεσα σε αγωνιστές, σε ανθρώπους που πληρώνουν για τα πιστεύω τους και βασανίζονται για τις ιδέες τους. Ντρέπεται που δεν έφαγε ξύλο και απλώς την έστειλαν εξορία λόγω του γάμου της. «Όμως παίρνω κι εγώ λίγο από το θάρρος τους, από τη λεβεντιά τους, γιατί ανασαίνω τον ίδιο αέρα μ’ εκείνους, γιατί κρυώνω μαζί τους, πεινάω μαζί τους, φοβάμαι μαζί τους» (σελ. 173). Συγκινητικό το δίλημμα: δηλωσίας και προδότης για να σώσεις το παιδί σου ή αγωνιστής; «Άραγε, βαραίνει πιο πολύ η υπογραφή από τη ζωή ενός παιδιού»; Δε γίνεται να μη δακρύσεις σε τέτοια αποσπάσματα: «…όσο εγώ άντεχα, τόσο αυτοί δέρνανε. Και όσο με δέρνανε, τόσο εγώ άντεχα. Αυτοί κουραστήκανε πρώτοι, όχι εγώ! Τους νίκησα τους κερατάδες! Χαλάλι που σακατεύτηκε το πόδι μου» (σελ. 173). Μια κραυγή ενάντια στα «καλά» της Δικτατορίας: «Και μην ακούς που λένε κάποιοι πως κάνει η χούντα πολλά καλά… Στάχτη στα μάτια μας ρίχνει, για να μη βλέπουμε τι γίνεται γύρω μας, μας γεμίζει την κοιλιά, για να μας κλείνει το στόμα» (σελ. 345).
«Καιρός του θερίζειν» λοιπόν για τους πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος ή, όπως λέει ο σοφός λαός «ό,τι έσπειρες, θερίζεις». Ένα δυνατό, ανατρεπτικό και πλούσιο σε πλοκή αστυνομικό μυθιστόρημα, γεμάτο ανθρωπιά και συγκίνηση, εκπλήξεις και αναβίωση των σημαντικών στιγμών της αντίστασης κατά της δικτατορίας του 1967, της νύχτας του Πολυτεχνείου και της επανόδου του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Τα πάντα συνδέονται με ένα σκοτεινό παρελθόν και κάποιος δε θέλει να έρθει αυτό στο φως. Θα καταφέρουν οι Βαρσάμης και Γληνού να τον νικήσουν;